Sytuacje stresowe towarzyszą każdemu z nas w codziennym życiu. Małe dawki mogą pobudzić do działania i zmotywować, jednak przewlekle odczuwane napięcie może prowadzić do skutków ubocznych w postaci problemów ze zdrowiem fizycznym i psychicznym. Jak więc poradzić sobie ze stresem?
Pojęcie stresu wprowadził Hans Hugo Selye, który uważał, że źródłem wielu naszych chorób jest nieradzenie sobie w trudnych sytuacjach. Według definicji stres jest fizjologiczną reakcją organizmu na różnego rodzaju czynniki środowiskowe, tzw. stresory. Stresorami mogą być zarówno czynniki fizyczne, takie jak hałas czy choroby, jak i społeczne, na przykład utrata bliskiej osoby i brak zatrudnienia.
Podczas odczuwania stresu aktywuje się autonomiczny układ nerwowy, który zaczyna wydzielać hormony stresu – kortyzol i adrenalinę, odpowiedzialne za pobudzenie organizmu. Skutkuje to wzmożoną reakcją układu krążenia, zwiększonym przepływem krwi do aktywnych mięśni i intensywnym oddychaniem, co ma ułatwiać szybszą reakcję organizmu na niebezpieczeństwo.
Rodzaje i objawy stresu
Według Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego możemy wyróżnić trzy rodzaje stresu:
- ostry – pojawia się w wyniku nagłego zagrożenia, bodźca fizycznego, psychologicznego albo ekonomicznego,
- chroniczny – występuje w przypadku długotrwałego działania stresorów. Wyróżnia go stałe napięcie, wyczerpanie i mniejsza zdolność do regeneracji organizmu,
- traumatyczny – reakcja na sytuacje zagrażające życiu lub zdrowiu.
Stres może mieć także drugie, pozytywne, oblicze. Tzw. eustres to rodzaj stresu, który poprawia wydajność, motywuje do efektywnego działania i wykonania zadania.
Wśród objawów chronicznego stresu, które powinny wzbudzić nasz niepokój, wymienia się:
- przyspieszone tętno i podwyższone ciśnienie krwi,
- zmęczenie i trudności ze snem,
- poczucie napięcia,
- rozdrażnienie, nerwowość,
- uporczywe myśli,
- zaburzenia koncentracji uwagi,
- wzmożone pocenie się,
- bóle głowy i w klatce piersiowej,
- nudności,
- skurcze,
- wycofanie społeczne,
- drażliwość,
- choroby serca,
- niższa odporność,
- wypadanie włosów.
Techniki skutecznego radzenia sobie ze stresem
W walce ze stresem pomagają sprawdzone metody. Istotne i pomocne są nie tylko techniki stosowane doraźnie w sytuacjach stresowych i kryzysowych, lecz przede wszystkim zdrowy tryb życia, dzięki któremu nasz organizm będzie zregenerowany i odporny, co pozwoli mu lepiej radzić sobie z napięciem.
Głębokie oddychanie
Najbardziej znanym i najprostszym sposobem, który pomoże nam opanować stres, jest głębokie oddychanie. W sytuacji stresowej skupiamy się na spokojnych i miarowych oddechach. Kontrolowane wdechy i wydechy pomogą zmniejszyć uczucie niepokoju i przywrócić wewnętrzną równowagę. Ćwiczenia oddechowe warto wykonywać każdego dnia przez kilka minut, na przykład rano po przebudzeniu. Można wykorzystywać do tego aplikacje, takie jak Prana Breath czy Headspace: Meditation & Sleep.
Aktywność fizyczna
Uprawianie sportu nie tylko pomaga utrzymać prawidłową wagę i wpływa na wygląd sylwetki, ale przede wszystkim poprawia samopoczucie. Ćwiczenia fizyczne sprawiają, że nasza psychika odpoczywa, a negatywne emocje się rozładowują. Aktywność ułatwia również zasypianie.
Regularny sen
Jakość i regularność snu są niezbędne, aby organizm mógł odpowiednio wypocząć. Jeśli będziemy zregenerowani, lepiej poradzimy sobie ze stresowymi sytuacjami. Cierpisz na bezsenność albo masz problemy z zasypianiem? Spróbuj wziąć kąpiel z olejkami eterycznymi, wypić herbatę ziołową (melisę, rumianek lub lawendę) albo posłuchać relaksacyjnej muzyki. Te metody ułatwiają rozluźnienie.
Medytacja
Medytację warto wprowadzić do naszej codzienności. Możemy połączyć ją z ćwiczeniami oddechowymi, słuchaniem relaksującej muzyki i wizualizacją, która polega na wyobrażaniu sobie pozytywnych rzeczy albo ulubionych miejsc i scen. Medytacja pomaga zmienić negatywne nastawienie i przezwyciężyć stresujące chwile.
Zdj. główne: leninscape/pixabay.com
